In de toeristische gids van de gemeente Temse verscheen in 2023 onderstaand interview met Eddy Van Grevelinge. Dit naar aanleiding van de opening van het Boelwerfparcours.
Foto’s: Yoon Thoen
Ontdek het Boelwerfparcours
Het gloednieuwe Boelwerfparcours vertelt op 7 anker-punten het verhaal van de scheepswerf.
Bernard Boel was een eenvoudige scheeps-timmerman die in 1829 zijn eigen werkplaats oprichtte. Op de Boelwerf werden die eerste decennia nog houten rivierbootjes in elkaar getimmerd. Dankzij zijn zoon Jozef zagen de eerste ijzeren schepen het levenslicht. De internationale erkenning van de Boelwerf kwam er onder leiding van Frans en César, de zonen van Jozef.
Door de internationale scheepsbouwcrisis in de jaren ’80 kreeg de scheepsbouw in België het hard te verduren. De failliete Boelwerf sloot definitief in 1994. De 85 hectare grote site werd volledig ontmanteld en kreeg als naam De Zaat. Er bevinden zich nu een woon- en een KMO-zone.
Dankzij het 1 kilometer lange Boelwerfparcours herbeleef je via 7 ankerpunten de 165 jaar lange geschiedenis van de scheepswerf. Je ontdekt er hoe schepen gebouwd werden, hoe de arbeiders georganiseerd waren en hoe ze zich engageerden in het bruisende culturele leven van Temse. Ook de mijlpalen komen aan bod in de wandeling. Zo kan je een klinknagelparcours tussen de woonblokken volgen dat de grootte van de Methania aangeeft. Deze LNG- gastanker uit 1978 was met zijn lengte van 280 meter en breedte van 41,60 meter het grootste schip ooit gebouwd op de Boelwerf. Het kon bij oplevering maar net passeren door de Scheldebrug van Temse.
De wandeling biedt ook een speels interactief luik, waarbij kinderen aan de slag kunnen met scheepsmateriaal. Wedden dat je na deze wandeling perfect weet waar stuurboord en bakboord zich bevinden? Vraag het plan van het wandelparcours bij het Toeristsich Infokantoor.
www.temse.be/boelwerfparcours
www.routen.be/boelwerf-wandelroute
Voorzitter Eddy Van Grevelinge bij het startpunt van het Boelwerfparcours (Foto: Yoon Thoen)
Iconische Boelwerfkraan is beschermd monument
De enige overgebleven Boelwerfkraan maakt onmiskenbaar deel uit van de skyline van Temse. Het monumentaal landschapsbaken werd in 2022 definitief beschermd als industrieel erfgoed. De Hensen-torenkraan dateert van 1957 en is gebouwd voor het scheepsbedrijf Cockerill
Yards in Hoboken. Na het faillissement van Cockerill Yards nam de Boelwerf een deel van die firma over. Zo kwam de elektrische torenkraan naar Temse. Vandaag is ze de enige nog bestaande Hensenkraan in België en vormt ze een eerbetoon aan het scheepswerfverleden van Temse en het Waasland.
Mijn hart bonkt sneller als ik een schip van de Boelwerf zie
Eddy Van Grevelinge is voorzitter van erfgoedvereniging Op Stoapel. Ik was 22,5 jaar aan de slag als monteerder op de Boelwerf. De sfeer was er kameraadschappelijk. Je hoorde er dagelijks het geklop en gehamer van de honderden arbeiders, maar als een schip te water werd gelaten, was het muisstil. De aankondiging van de sluiting begin jaren ’90 sloeg in als een bom. Als vakbondsafgevaardigde stond ik in die tijd op de eerste lijn bij de bezetting van de werf. Jarenlang liep ik rond met wrok door die sluiting. Het is dankzij Op Stoapel dat ik die negatieve gevoelens in iets positief weet om te zetten. Ik fotografeer al jaren schepen als hobby. Op een dag legde ik in de haven van Rotterdam een schip van de Boelwerf vast op foto. Omdat ik er alles over wou weten, kwam ik in contact met Op Stoapel. Telkens ik een schip van de Boelwerf zie passeren, bonkt mijn hart wat sneller.
We zetten ons met Op Stoapel met hart en ziel in om het erfgoed van de Boelwerf te bewaren, op te zoeken en te ontsluiten. De kraan op site De Zaat is de Eiffeltoren van Temse. Iconisch en uniek! Ooit stonden op de werf 25 van die kranen. Het doet me altijd iets om op De Zaat rond te stappen. De woonzone is gebouwd op de fundamenten van de vroegere werf. Wist je dat de hoofdstraten genoemd zijn naar de directieleden en de zijstraten naar de beroepen die je kon vinden op de Boelwerf? De appartementsgebouwen zijn op hun beurt genoemd naar de schepen die hier te water werden gelaten. In het boek ‘Made in Belgium by Boelwerf’ komen ze allemaal aan bod.
Wist je dat?
Wist je dat de Boelwerf in Temse ‘de zaat’ wordt genoemd? ‘Zaat’ is gewesttaal voor een scheepswerf aan een getijdenrivier. In AC De Zaat zijn er tijdens de openingsuren 22 scheepsmaquettes en 130 foto’s van de Boelwerf te bezichtigen.
