Onthulling Godetia-schroefblad Op Stoapel
Zondag 8 september, we hadden er zo lang naar uitgekeken: de onthulling van ons schroefblad van de Godetia A960.
Uren en uren hebben Mack Riské en Hugo Van Britsom gewerkt om dit blad op te kuisen nadat het zoveel jaren onder water haar werk had gedaan. Ook werkten Hugo en Mack de voorbije weken ijverig samen met de mensen van de technische dienst om dit standbeeld op te bouwen.
We waren met een 80-tal belangstellenden goedgezind vertrokken aan AC De Zaatnaar het rond punt op de Leie: burgemeester, schepenen, gemeenteraadsleden en natuurlijk onze gast, Gianni Vangaever, de laatste commandant van de Godetia. We werden feestelijk begeleid door de muziek van de Strooien Hoedjes en aangespoord door de stentorstem van den Belleman.
Daar aangekomen was er lichte paniek: de geluidsinstallatie leek niet meer te werken. Met velen werd er nog getracht om dit euvel te verhelpen, maar het bleek niet te lukken (later bleek de batterij stuk te zijn).
Na de verwelkoming door onze vicevoorzitter was het Schepen Truyman die het woord nam :
Onthulling schroefblad – Godetia
Goede morgen,
Het is fijn om zoveel stralende gezichten te zien op deze monumentendag.
Wie aan de Schelde denkt, denkt aan schepen en hier in Temse denken we dan ook spontaan aan De Boelwerf, die ondertussen bijna 30 jaar geleden de poorten definitief sloot.
Het sluiten van de werf was voor vele Temsenaren een rouw – en later een aanvaardingsproces.
Maar de liefde voor de schepen, de techniek, de expertise, de innovatie en de kameraderie die hier zoveel jaren bloeide en groeide werd gekoesterd om vervolgens te delen met anderen.
Erfgoedvereniging Op Stoapel heeft zich in het bijzonder gekweten van de taak om het erfgoed van Boelwerf levendig te houden.
Zo kom ik geregeld in contact met Eddy, Hugo, Mack, Paul en Eric.
Wanneer er weer een nieuwe maquette opduikt, verschijnt er een mail in mijn mailbox en lees ik tussen de lijnen door hoe trots ze zijn op die nieuwe vondst.
Denk daarbij ook aan de Bernisse die vorig jaar voor een weekend in Temse te gast was.De mannen van de Boelwerf en Op Stoapel straalden als kleine jongetjes.
Hun passie en liefde voor scheepserfgoed is besmettelijk en helaas is er nog geen medicijn tegen gevonden.
Samen met de vrijwilligers van Op Stoapel werkt het lokaal bestuur Temse aan het 60 m lopende boelwerfarchief in de Dacca dat verder wordt geïnventariseerd om later digitaal te kunnen ontsluiten via een Vlaamse erfgoed website.
Een ander dossier waar we samen intens aan werken is de Boelwerfkraan.
Voor het eerst zijn we tot de fase gekomen dat de subsidies zijn goedgekeurd, externe fondsen werden verworven, crowdfunding werd opgezet en er werd een bestek gelanceerd.
Alle neuzen staan in dezelfde richting, alleen was de offerte die ingediend werd meer dan het dubbele dat de architect had geraamd.Een offerte van 3 300 000 kunnen we als lokaal bestuur wettelijk niet toewijzen omdat het meer dan 10% boven het geraamde bedrag uitkwam.
Uit deze laatste stap hebben we technisch opnieuw veel geleerd en zijn we terug in gesprek met het agentschap OE zodat we finaal de kraan kunnen restaureren aan een maatschappelijk verantwoord bedrag met respect en liefde voor het scheepserfgoed.
We staan hier op het rondpunt van Cauwerburg en kijken naar de site De Zaat, weleer De Boelwerf, van hieruit rijst de kraan boven de gebouwen uit.
Hier op dit rondpunt staat er op deze betonnen sokkel een onderdeel van een schip dat zich als een visje in het water voelt.
De ontdekking van de schroef was opnieuw een vreugdemoment bij de heren van Op Stoapel, voordat het schip verschroot werd, hebben ze het schroefblad aangekocht, dat ze vervolgens met veel passie en liefde terug hebben laten blinken en in overleg met de gemeente werd er gezocht naar een plaats waar het schroefblad als kunstwerk tot zijn recht kwam.
Opnieuw dankjewel heren voor deze fijne samenwerking en de schenking van het schroefblad aan de gemeenschap van Temse.
Op deze manier is er een deel van de Godetia die in 1965 in Temse werd gebouwd voor altijd terug thuis.
Na de woorden van de schepen kwam commandant Gianny Vangaever aan het woord:
Mijnheer de burgemeester, leden van het schepencollege, voorzitter en leden van Op Stoapel, beste genodigden
Als laatste commandant van de Godetia wens ik de gemeente Temse en de VZW Op Stoapel te bedanken voor de uitnodiging.
De gemeente Temse en de Boelwerf hebben een vrij lange geschiedenis met de Belgische Marine of wat toen nog de Zeemacht heette. Hier werden o.a. de Zenobe Gramme, de 4 E71 fregatten, de Godetia en de Belgica gebouwd. Van het laatste schip had de gemeente bovendien het peterschap.
De Godetia, gekend onder bouwnummer 1425, liep van stapel op de Boelwerf in 1965 en was in veel opzichten een bijzonder schip. Het verliet de werf als visserijwachtschip, maar kreeg in de 56 jaar dienst heel wat andere opdrachten. Het schip kreeg bij de bouw bovendien een koninklijke suite, ingericht door de Belgische interieurarchitect Jules Wabbes. Jammer genoeg maakte geen van de vorsten er ooit gebruik van.
De Godetia zorgde ook voor verbinding tussen de koopvaardij en de Marine, want vanaf de jaren 70 kregen heel wat koopvaardijofficieren van de Hogere Zeevaartschool hun amarinage aan boord van het schip.
De Godetia was bovendien het langst dienende schip van de operationele of grijze vloot en heeft met 820.000 afgelegde nautische mijl ongeveer 40x de aarde rondgevaren.
Het doet mijplezier als ik een stukje Godetia ergens zie opduiken. De 1ste relikwieën werden tijdens een veiling voor het goede doel verkocht aan de laatste bemanning. Zo mocht ik het salon van de koninklijke suite schenken aan de familie Wabbes voor wie het een emotioneel moment was toen ze het schip voor de 1ste maal mochten bezoeken in juli 21. Aan de peterstad Oostende konden we het naambord schenken en in het legermuseum te Brussel staan een aantal zaken van het schip.
Ik ben dan ook verheugd om op de deze open monumentendag deel te nemen aan de onthulling van het schroefblad van de Godetia, uit dienst genomen in september 2021. Dit monument toont nogmaals de sterke band aan tussen de gemeente Temse en de maritieme wereld in het algemeen en de Marine in het bijzonder.
Nadien nam Burgemeester Maes even het woord om het schroefblad te onthullen.
Op Stoapel zou Op Stoapel niet zijn moest dit niet op een speciale manier gebeuren: De Vlag van de Boelwerf hing voor het blad en met een speciale constructie moesten de Burgemeester en de Commandant met een boelbijl een touwtje doorkappen zoals gebeurde bij tewaterlatingen, maar dit keer geen fles champagne tegen het blad maar de vlag ging van de eerste keer naar beneden. Normaliter gebeurde dit op de tonen van de mars die altijd gespeeld werd bij tewaterlating. De Strooien Hoedjes hadden een alternatief voorzien.
Nadien werd er in stoet via de wegen van de zaat terug naar AC De Zaat gestapt waar de gemeente een drankje aanbood. Maar ook dan was er nog een verrassing: wij hadden twee bijkomende maquettes verkregen nl. de “Navigator”kabelleger geschonken door de Bank BNP Paribas Fortishoofdzetel Brussel deze maquette werd onthuld door de burgemeester en Lieve Truyman.
De tweede maquette hadden we zelf aangekocht nl. een van “De Zenobe Gramme“ en wie konden we daar beter voor vragen dan commandant Vangaever en zijn echtgenote om deze te onthullen.
En daarna nog wat napraten en -genieten, een babbeltje, een drankje…
Tot zover het verslag van de onthulling van het Godetia-schroefblad op het rond punt De Leie.
Verslag
Eddy Van Grevelinge
PS: de suggestie werd gedaan om het rond punt het ‘Godetiaplein’ te noemen