Yacht ‘Fair Play’ Frans Boel

Groot was onze verbazing toen we enkele jaren geleden hoorden dat er ooit een yacht ‘Fair Play’ was gebouwd voor Frans Boel op Boelwerf.

Yacht Frans Boel

Frans Boel was directeur van Boelwerf tot aan zijn dood in 1943. In 1930 liet hij op de Boelwerf een privéyacht voor hem bouwen met de naam Fair Play. Het is was een volledig geklonken motoryacht met bouwnummer 643. Lang heeft hij er geen gebruik van gemaakt want reeds in 1937 deed hij het van de hand.

Het jacht van Frans Boel is volgens de meetbrief verschillende keren van eigenaar verandert. Reeds in 1937 kreeg het de naam Offinavie en kwam het vermoedelijk in dienst van het Brussels gewest. In 1974 werd het schip grondig verbouwd en vernieuwd. In 1981 kwam het in dienst van nv De Scheepvaart en kreeg het de naam President Boereboom.

Bezoek aan de Fair Play in Hasselt

Wij gingen met Op Stoapel in juni 2016 een kijkje nemen en stelden vast dat het yacht in redelijke staat verkeert. Interssant is dat vele originele documenten en de bouwplaat door nv de Scheepvaart zorgvuldig zijn bewaard gebleven. Zo kan men duidelijk zien aan de plannen hoe het schip er oorspronkelijk uitzag en hoe de verbouwingen zijn verlopen.

 

Het yacht bestaat dus nog en is eigendom van nv De Scheepvaart die het ondermeer gebruikte om met hoge gasten rondvaarten te doen. De laatste jaren lag het yacht aan de kade in Hasselt en werd het amper nog ingezet. Dus werd er besloten om het van de hand te doen. Aanvankelijk wilde nv De Scheepvaart het schenken voor een symbolische Euro aan een erfgoedorganisatie en dacht daarbij  aan de Vrienden van het Scheepvaartmuseum in Antwerpen. Op hun beurt contacteerde de Vrienden Op Stoapel vzw om te vragen of we geïnteresseerd waren.

Onzekere toekomst Fair-Play?

Na een bezoek en rijp beraad gedurende de zomermaanden in 2016 contacteerden we nv De Scheepvaart in september om verdere afspraken te maken om het yacht te verwerven. Er was ons gezegd dat als er geen nieuwe bestemming werd gevonden de sloop zou volgen. Ondertussen werd ook Tolerant vzw in Rupelmonde bereid gevonden mee na te denken over een mogelijke restauaratie. Ook Nicolas Saverys van Exmar nv, erfgenaam van de familie Boel, zag er een mooi project in. Het idee was om het yacht terug in zijn oorspronkelijke staat te restaureren. Het schip zou een nieuwe toekomst kunnen tegemoet zien als varend monument op de Schelde.

Intussen was er een ook een andere koper uit het Hasseltse opgedoken. Ondanks een formeel tegenbod van Op Stoapel vzw, diverse mails en telefoons kwam er geen reactie meer van nv De Scheepvaart.

Een jaar later trokken we onze stoute schoenen aan en wilden we weten wat er intussen geworden is van de Fair Play. We belden aan bij de nv De Scheepvaart, intussen De Vlaamse Waterweg, in Hasselt. Op de plek waar de Fair Play vorig jaar aangemeerd lag wist men ons te vertellen dat ze ondertussen in Mol-Donck lag, aan de werkplaatsen van de Vlaamse Waterweg aan het Kanaal Bocholt-Herentals. Daar wist men niet meer  te vertellen dat het schip wellicht verkocht zou worden omdat het te duur is om het verder te onderhouden.  Ondertussen had Op Stoapel terug contact opgenomen met de Vlaamse waterweg en alle betrokken partijen waaronder Nicolas Saverys, omdat we vreesden dat het schip verloren zou gaan als er nu geen actie werd ondernomen.

Ondertussen had ook Nicolas Saverys contact opgenomen met de Vlaamse Waterweg om een meeting te organiseren over het voortbestaan van de Fair Play.  Deze meeting heeft ondertussen plaats gehad op vrijdag 19 januari. Aanwezig waren Chris Danckaerts en Dirk Verhoeven van de Vlaamse Waterweg, Lieven Muësen en Paul Bertolo van Op Stoapel vzw en Leo Maes Van Tolerant vzw. Het was een hartelijke ontvangst waar er ruimte was om elkaars werking beter te leren kennen. We kregen ook een kleine rondleiding op de site van De Vlaamse Waterweg in Donk/Mol  waar kleine vaartuigen, pontons en sluisdeuren worden hersteld. We bezochten ook nog eens de Fair Play. Het was een bijzonder open en constructieve meeting waarbij duiding werd gegeven bij elkaars verwachtingen en doelstellingen m.b.t. de Fair Play. Essentiële vraag van Op Stoapel en Tolerant was dat de Fair Play niet zou worden gesloopt.

De Vlaamse Waterweg bevestigde dat dit niet (langer) het geval is, integendeel.
De Vlaams Waterweg en de vzw Netwerk De Scheepvaart, een vereniging die de belangen van de gebruikers voor ogen heeft, hebben zich voorgenomen om de Fair Play ‘op te kalefateren’ en een rol toe te bedelen in de promotie van de waterwegen.
De Fairplay zou hierbij, zoals dat in het verleden ook het geval was, worden ingezet bij evenementen, ontvangst van delegaties e.a. De Vlaamse waterweg is graag bereid om de Fair Play bij gelegenheid ook in te zetten in de regio Temse. Hierbij wordt uitgegaan van een renovatie in de huidige toestand en niet naar de oorspronkelijke plannen.

Vzw Tolerant gaf aan dat enkel in geval van een herstel in oorspronkelijk toestand (dus met afbraak van de bovenbouw en herstel van de originele houten bovenbouw) er voor hen een rol in de renovatie is weggelegd. Voor Tolerant eindigt het verhaal dus hier maar ze zijn uiteraard tevreden dat het schip niet verloren gaat. Voor Op Stoapel vzw is het belangrijk dat het yacht niet wordt afgebroken en dat de nodige investeringen zullen gebeuren om het terug in de vaart te brengen. Op Stoapel stelde voor om de historiek van de Fair Play op één of andere manier aan boord ‘in beeld’ te brengen. Daarvoor zullen er later verdere contacten worden gelegd met vzw Netwerk De Scheepvaart.

Slotbeschouwing

 

Onze inspanningen hebben er  toe geleid dat het yacht gered is. Wellicht had nv De Scheepvaart, nu de Vlaamse waterweg, deze interesse niet verwacht vanuit de erfgoedsector en vanwege de erfgenamen. Misschien dat het ooit nog zijn weg terug vindt naar zijn geboorteplaats al is het maar voor een evenement?

We danken de Vlaamse Waterweg en Nicolas Saverys om het nodige te doen. We danken ook Tolerant vzw en hun voorzitter Leo Maes om dit mee te ondersteunen. Tenslotte  speciale dank aan Paul Bertolo die gans het dossier in gang zette via de vrienden van het Scheepvaartmuseum Antwerpen.

Lieven Muësen