Op 30 november 1994 sloot NV Boelwerf Vlaanderen definitief haar deuren. Het betekende meteen het einde van de industriële zeescheepsbouw in België. Voor Temse was dit het einde van 165 jaar scheepsbouwnijverheid opgestart door Bernard Boel in 1829.
Ten gevolge van de internationale scheepsbouwcrisis in de jaren 80 veroorzaakt door de grote concurrentie van voornamelijk Aziatische scheepsbouwwerven (Japan, Zuid-Korea) kreeg ook de scheepsbouw in België het moeilijk. In 1982 was Cockerill Yards Hoboken, de andere grote scheepswerf van zeeschepen in België, het eerste slachtoffer van de crisis. Na het faillissement in 1982 werd Boelwerf door de overheid quasi gedwongen Cockerill over te nemen. Daardoor groeide Boelwerf uit tot 2 grote werven in Temse en Hoboken met maar liefst 3500 werknemers, een onhoudbare situatie.
De onderneming verloor haar zuiver privé-karakter nu de overheid mede-aandeelhouder werd. Zware herstructureringen drongen zich op. De sociale onrust kwam tot een hoogtepunt, vakbondsleiders werden ontslagen. Het werknemersbestand werd met 40% ingekrompen en daalde tot 1800 werknemers in 1986. Phillippe Saverys nam ontslag in 1987. De familie Saverys ging zich vanaf dan vooral toeleggen op rederijactiviteiten (Exmar). Boelwerf zal wel nog schepen bouwen voor Exmar. Philippe Saverys werd opgevolgd door Luc Luyten. Ondanks verwoede pogingen efficiënter te gaan werken kon het bedrijf steeds minder optornen tegen de buitenlandse concurrentie. In 1987 ontsnapte de werf tot 2 maal toe op het nippertje aan het faillissement.
Nieuwe investeringen bleven uit en grote hoogtechnologische prestigeprojecten zoals het boorplatform Yatsy en de Ferry Prins Filip slorpten handenvol geld op en waren verlieslatend. De werf was al die tijd overeind gehouden door de overheid, die grote bedragen aan goedkope scheepskredieten toegestaan had aan de scheepseigenaren.
Yatsy Boorplatform
In 1992 ging de werf voor de eerste maal failliet. Zeven schepen bleven onafgewerkt.
Betoging Boelwerf 1992 A. Wautersstraat Temse
Na felle stakingen en een bezetting (o.a. Flanders Harmony) werd het bedrijf in 1993 terug opgestart onder de naam NV Boelwerf Vlaanderen met als aandeelhouders de Vlaamse overheidsholding Gimvindus en de Nederlandse Begemanngroep. Op 4 april 1993 gingen 1.300 werknemers opnieuw aan de slag met als enige bedoeling het afwerken van 7 schepen. Nieuwe orders beleven uit. De werf werd definitief failliet verklaard op 30 november 1994. Op dat ogenblik waren er nog 1100 werknemers werkzaam. De kabellegger Navigator was het laatste schip dat de werf verliet op donderdag 19 december 1996. Daarmee viel het doek over de zeescheepsbouw in Temse én in België. Een drama voor generaties scheepsbouwers en hun gezinnen.
Definitief gesloten poort Boelwerf 1994, Cauwerburg, Temse
De vraag die we ons vandaag kunnen stellen of een sterk afgeslankte en sterk gespecialiseerde scheepswerf (gastankers) geen overlevingskansen had gehad. De know-how was aanwezig en de infrastructuur voorhanden. We zullen het nooit weten.
De volledige historiek van Boelwerf vind je hier
TV Oost had een gesprek met curator Jozef Dauwe over het faillissement.
