Boelmannen in De Reiger vertellen

Ter gelegenheid van de Erfgoeddag op 23/7/2017 trok Op Stoapel naar woonzorgcentrum De Reiger om te spreken met bewoners over de voormalige scheepswerf. Het optekenen van getuigenissen is één van de belangrijkste doelstellingen van Op Stoapel. Titel van het project was ‘In onzen tijd…Zorg voor elkaar op Boel’. Een relaas van dit project door Marc Hauman kan je hierna lezen.

Thuis in de Reiger

En wie zijde gij, vraagt Sjarel mij… De jongste van Remi Hauman, de schrijnwerker, antwoord ik hem. Ah ja, die emmekik goe gekend. Karel Groenwals – zeg maar Sjarel – knijpt in mijn arm. Je ziet hem glunderen bij de schone gedachten aan vroeger.

Vandaag, donderdag 6 april, zijn we met vier medewerkers van erfgoedvereniging Op Stoapel in zorgcentrum De Reiger. We komen om enkele interviews af te nemen van een paar zaatmannen die hun leven lang (of toch bijna) op de Boelwerf ‘stonden’. Ook de voorbije weken was onze vereniging al twee keer te gast in de mannenclub van het rusthuis om over Den Boel te babbelen en iedere keer kwamen er nieuwe, boeiende verhalen naar boven. Het grootste deel van de Boelwerfgeschiedenis ligt immers beschreven in de herinnering van zij die er werkten. Eén van de belangrijkste doelen van Op Stoapel is dan ook het optekenen van de getuigenissen die een veelzeggend beeld schetsen van het reilen en zeilen op onze Temsese scheepswerf.

Erfgoeddag 2017

Met Erfgoeddag 2017 op komst rond het thema ZORG, groeide het idee om samen te werken met de zorgsector in Temse. Door het feit dat Gaston Derkinderen, sinds jaren gedreven lid én oudste telg van onze vereniging, in De Reiger woont, was de stap vlug gezet. Het initiatief werd ook door de directie en het verzorgend personeel van het rusthuis onmiddellijk als een waardevol project onthaald. Tegelijkertijd startte ook Kantschool Artofil een gelijkaardig project op rond het kantklossen.

Omdat foto’s meestal heel wat herinneringen losweken, zorgden beide verenigingen voor een beknopte thematentoonstelling in de hal en ontvangstruimte van het rusthuis. Van de zorgverleners vernamen we dat heel wat rusthuisbewoners en -bezoekers duidelijk gecharmeerd waren door de nostalgische afbeeldingen in de hal en het cafetaria.

Mannenclub

In de mannenclub (één keer in februari en één keer in maart) verzamelden dan weer heel wat oud-Boelwerknemers die volkomen enthousiast hun verhaal deden aan een aantal medewerkers van Op Stoapel. Deze laatsten deden hun best om tijdens de twee praatsessies al de verhaalsprokkels te vergaren en in een bruikbare vorm te noteren. Het werd vlug duidelijk dat er nog heel wat Boel-wijsheid te rapen viel bij deze oudgedienden. Om de zegspersonen op weg te zetten in hun vertelsels, werd er gebruik gemaakt van een erfgoedkoffer met daarin foto’s, kleine voorwerpen, enz. Die dingen misten hun werking niet en, zoals gezegd, kwam er heel wat informatie naar boven.

Video interviews

Als vervolg van deze hartverwarmende namiddagen (de medewerkers van Op Stoapel vonden het een waar genoegen om nog eens met hun oudere collega’s van de Boelwerf aan tafel te zitten!!) mochten we dan vandaag nog vier mensen interviewen, elk met hun eigen verhaal.

Als eerste was er Lut Braeckman die als verzorgster kwam getuigen over het enthousiasme van de vele zaatmannen die in het rusthuis verblijven en heel opgezet zijn met het project. Persoonlijk vond Lut het ook fantastisch om meer te vernemen over het werkverleden van de rusthuisbewoners; ze kreeg hierdoor zelf een beter begrip van en een betere kijk op het leven van de mensen waarmee ze dag in dag uit werkt. Haar collega Linda Thierens die heel het project mee voorbereid had, wilden we ook graag op de praatstoel maar werd door ziekte geveld. Een dikke pluim voor haar en voor alle gemotiveerde zorgverleners die we in De Reiger mochten ontmoeten!!!

En dan waren er de Boelmannen zelf die vanuit de groene Reigerzetel voor onze micro hun beste herinneringen kwamen meedelen. In de voormiddag was er Frans De Gendt, voortreffelijk buizenlegger én verteller, die ons een idee gaf van zijn stielmanschap op velerlei schepen. In de namiddag mochten we André Claus verwelkomen die op de middag geen hap door zijn keel kreeg, omdat hij zo bezig was met het verhaal dat hij ons moest vertellen. Verzorgster Linda had hem wijsgemaakt dat hij ‘hemd en plastron’ moest aantrekken, want ‘den tv’ kwam – een echte Boelgrap waardig. Maar hij bracht zijn relaas schitterend met tal van anekdotes over de vele stielen die hij doorzwom en over de prachtige reizen die hij maakte aan boord van de Kalinika, het jacht van de directeur van de Boelwerf. En omdat geen verhaal ons te veel is, nam later ook nog Karel Groenwals plaats in onze Groene zetel. ‘Sjarel’ nam ons mee naar de machinekamers van de schepen en vertelde met hart en ziel hoe een proefvaart verliep.

Getuigenissen vastgelegd

En daarmee hebben we weeral een aantal persoonlijke getuigenissen kunnen toevoegen aan de droom van Op Stoapel, opdat onze kinderen en verre kleinkinderen nooit zouden vergeten hoe men op de Boelwerf, ooit Temses trots, samen de machtigste zeeschepen bouwde.

Na afloop stap ik nog even mee naar de kamer van ‘Sjarel’ Groenwals en begroet er ook zijn echtgenote. Dat is Remi Hauman, vertelt hij haar. Ik kijk hem verbaasd aan. Ik weet dat het niet juist is, zegt hij, maar mag ekik Remi zeggen? Gij mucht da, knijp ik hem in zijn arm, het is mij zelfs een grote eer!

De zon strooit op deze hartverkwikkende hoogdag haar fijnste stralen over de roze lentebloesems als we De Reiger buitenstappen. Nu het Erfgoedfeest nog!

marc hauman  6 april 2017

(aan de interviews en praatsessies werkten verder mee voor Op Stoapel: Paul Bertolo, Eddy Groenwals, Eddy Hauman, Lieven Muësen, Mack Riské, Hugo Van Britsom en  Eddy Van Grevelinge)